กรณีการเสียชีวิตนั้น เป็นประสบการณ์อันยากลำบาก ไม่ว่าจะเกิดกับบุคคลในครอบครัว หรือเพื่อน และไม่ว่าจะเกิดขึ้นที่ใดก็ตาม และเมื่อเกิดขึ้นในต่างประเทศก็จะเป็นสถานการณ์ที่ยากลำบากมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากขั้นตอนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องไม่สามารถเข้าใจได้อย่างชัดเจน

ดังนี้ แผนกบริการบุคคลสัญชาติอเมริกัน (เอซีเอส) มีความพร้อมที่จะช่วยเหลือครอบครัว และเพื่อนในกรณีการเสียชีวิตที่เกิดขึ้นกับชาวอเมริกันในประเทศไทย โดยบริการดังกล่าวอันรวมถึง:

• ติดตาม และแจ้งข่าวแก่ทายาทของผู้เสียชีวิต
• ทำหน้าที่ประสานงานติดต่อกับเจ้าหน้าที่ตำรวจไทย โรงพยาบาล ตลอดจนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการดูแลศพ
• จัดเตรียมเพื่อการจัดการศพ หรือส่งศพกลับประเทศ
• ประสานงานการจัดการ เกี่ยวกับค่าใช้จ่ายต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
• ให้ความช่วยเหลือในการเก็บรวบรวม ตลอดจนส่งทรัพย์สินส่วนตัวของผู้เสียหายให้แก่ทายาท
• ออกหนังสือรับรองการเสียชีวิตของชาวอเมริกันในต่างประเทศ

การแจ้งทายาท

ในกรณีนี้หน่วยงานราชการของไทยจะได้แจ้งแก่สถานทูตฯ เมื่อมีการเสียชีวิตของชาวอเมริกันเกิดขึ้นไม่ว่าที่ใดก็ตามในประเทศไทย ซึ่งสถานทูตฯ จะได้ติดตามหาทายาทของผู้เสียชีวิต และติดต่อบุคคลดังกล่าวโดยเร็วที่สุด ทั้งนี้ มีสิ่งสำคัญหลายประการที่ทายาทจำเป็นต้องให้ความร่วมมือกับแผนกบริการบุคคล สัญชาติอเมริกัน คือ:

• ส่งคืน “ใบสาบานตนสำหรับทายาท” ที่รับรองการลงลายมือชื่อแล้ว
• ตัดสินใจเลือกวิธีการจัดการศพ
• จัดเตรียมการชำระเงินสำหรับการดูแลศพและค่าใช้จ่ายอื่นที่เกี่ยวข้อง
• จัดเตรียมการส่งกลับทรัพย์สินส่วนตัวใดๆของผู้เสียชีวิต

ใบสาบานตนสำหรับทายาท และหนังสือชี้แนะ

ในกรณีการทำหน้าที่เสมือนตัวแทนของครอบครัว สถานทูตฯ จำต้องมีเอกสารที่ได้รับการรับรองการลงลายมือชื่อที่เรียกว่า “ใบสาบานตนสำหรับทาทยาท” เอกสารฉบับนี้มีความจำเป็นอย่างยิ่งเนื่องด้วยเป็นเอกสารที่จะยืนยันกับสถาน ทูตฯ ว่าผู้ใดเป็นผู้ที่มีอำนาจในการตัดสินใจ เกี่ยวกับผู้เสียชีวิต โดยทางครอบครัวอาจนำส่งสำเนาแก่สถานทูตฯ ทางโทรสารก่อนส่งต้นฉบับทางไปรษณีย์
การเรียงลำดับความสำคัญทายาทมีดังนี้:

1. คู่สมรส
2. บุตรธิดา
3. บิดามารดา
4. พี่น้อง
5. ปู่ย่าตายาย

อนึ่ง ทายาทควรจะต้องกรอกและลงลายมือชื่อในหนังสือชี้แนะ ตลอดจนส่งโทรสาร หรือสแกนเพื่อส่งให้สถานทูตฯ ทางอีเมล์ โดยหนังสือดังกล่าวจะระบุอย่างชัดเจนว่าสถานทูตฯ จะดำเนินการกับศพผู้เสียชีวิตอย่างไร ท่านสามารถดูสำเนาตัวอย่างของใบสาบานตนดังกล่าวได้ที่นี่ (PDF 62KB)หมายเลขโทรสารของสถานทูตฯ คือ 011-66-2-205-4103 ที่อยู่ทางอีเมล์คือ acsbkk@state.gov

การดำเนินการ และการส่งศพกลับ

เมื่อชาวอเมริกันเสียชีวิตในประเทศไทย โดยทั่วไปศพผู้เสียชีวิตจะถูกเก็บรักษาไว้จนกว่าจะมีการชันสูตรและได้รับคำ แนะนำโดยสถานทูตฯ หรือทายาท ในการดำเนินการจัดการกับศพต่อไป ซึ่งโดยปกติจะมีอยู่สองวิธีที่จะดำเนินการกับศพคือ

• ทำการฌาปณกิจในประเทศไทยแล้วส่งอัฐิไปบรรจุยังประเทศสหรัฐอเมริกาหรือที่อื่นๆ
• การรักษาสภาพศพในประเทศไทยก่อนส่งไปประเทศสหรัฐฯ หรือที่อื่นๆ เพื่อทำพิธีบรรจุ หรือพิธีฝังศพ

สถานทูตฯ จะดำเนินงานร่วมกับผู้ประกอบการฌาปณกิจในกรุงเทพมหานครเพื่อให้มั่นใจว่า ความประสงค์ของทายาทจะได้สำเร็จลุล่วงได้โดยเร็วที่สุดโดยผู้ชำนาญการ อนึ่ง โดยส่วนมากแล้วกรณีการบริการรักษาสภาพและดูแลศพในประเทศไทยอาจยังห่างไกลจาก มาตราฐานเมื่อเทียบกับในสหรัฐฯ ผู้ดำเนินการฝังศพในสหรัฐฯ จึงอาจได้ร่วมหารือเพื่อสามารถพิจารณาให้เห็นถึงสภาพศพสำหรับพิธีศพแบบเปิดโลง

การชันสูตร

โดยปกติการชันสูตรศพจะดำเนินการก็ต่อเมื่อในกรณีการเสียชีวิตเกิดนอกโรง พยาบาล หรือกรณีสาเหตุการตายที่ไม่สามารถสรุปได้ การชันสูตรจะกระทำได้ภายในยี่สิบสี่ชั่วโมงหลังจากหน่วยงานการชันสูตรพลิกศพ ได้รับศพแล้ว รายงานการชันสูตรฉบับสมบูรณ์จะไม่พร้อมจนกว่าการปฎิบัติการดังกล่าวจะเสร็จ สิ้นในเวลาสามเดือน โดยทั่วไปการชันสูตรจะดำเนินการก็ต่อเมื่อกรณีการเสียชีวิตเกิดนอกโรงพยาบาล หรือกรณีสาเหตุการตายที่ไม่สามารถสรุปได้ และหากการชันสูตรดังกล่าวไม่มีการดำเนินการโดยหน่วยงานของรัฐบาลไทย ก็อาจดำเนินการได้โดยคำร้องประกอบค่าใช้จ่ายโดยทายาท และจะกระทำได้ภายในยี่สิบสี่ชั่วโมงหลังจากหน่วยงานการชันสูตรได้รับศพแล้ว โปรดทราบว่ารายงานการชันสูตรฉบับสมบูรณ์ จะไม่พร้อมจนกว่าการปฏิบัติการดังกล่าวจะสมบูรณ์ในเวลาสามเดือน ตลอดจนผลการชันสูตรมีความเป็นไปได้ว่าอาจยังห่างไกลจากมาตรฐานเมื่อเทียบกับ ในสหรัฐฯ

ระยะเวลาดำเนินการ

อันเนื่องด้วยปัจจัยหลายประการจึงอาจเป็นการดีที่สุดที่จะหลีกเลี่ยงการ เปลี่ยนแปลงแผนการใดๆ รวมถึงกำหนดวันประกอบพิธีฝังศพในสหรัฐฯ จนกว่าสถานทูตฯ จะได้ยืนยันกำหนดการส่งกลับของศพผู้เสียชีวิต ทั้งนี้ เนื่องจากระยะเวลาในการดำเนินการชันสูตร การรักษาสภาพศพ หรือการ
ฌาปณกิจ เพื่อเตรียมการสำหรับการส่งศพกลับตลอดจนการจัดเตรียมเอกสารที่จำเป็นทั้งหมด
ซึ่ง ในกรณีทั่วไปจะใช้เวลาอย่างน้อย 7 ถึง 10 วัน นับจากวันที่เสียชีวิตจนถึงวันที่ศพถูกส่งไปยังสหรัฐฯ และอาจใช้เวลามากกว่านั้นสำหรับการฌาปณกิจก่อนการส่งไปยังสหรัฐฯ ทางไปรษณีย์

การจัดเตรียมเรื่องค่าใช้จ่าย

ครอบครัวผู้เสียชีวิต หรือตัวแทนตามกฏหมายจะต้องรับผิดชอบในค่าใช้จ่ายทั้งหมดอันเกี่ยวกับผู้ ประกอบการฌาปนกิจ ตลอดจนค่าขนส่งศพและทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต กรณีครอบครัวที่ไม่มีตัวแทนอยู่ในประเทศไทยโดยปกติจะต้องเปิดบัญชีที่เรียก ว่า “สินเชื่อบริการชาวอเมริกันในต่างแดน” (Oversea Citizens Services Trust – OCS/TRUST) กับกระทรวงต่างประเทศแห่งสหรัฐฯ โดยสถานทูต จะได้ใช้เงินในบัญชีดังกล่าวในนามของผู้เสียชีวิต ทั้งนี้ สถานทูตฯ จะได้ประสานงานในกรณีอื่นๆ เกี่ยวกับการจัดการศพภายในกรอบค่าใช้จ่ายที่ครอบครัวได้จัดเตรียมให้

รายการค่าใช้จ่ายด้านล่างนี้เป็นเพียงการประเมินบนพื้นฐานของการเสีย ชีวิตที่ไม่มีสิ่งผิดปกติใดๆและใช้เป็นเครื่องชี้นำในวัตถุประสงค์ดังกล่าว นี้เท่านั้น

• ค่าใช้จ่ายในการส่งศพกลับยังสหรัฐฯ เพื่อทำการฝัง รวมถึงค่าใช้จ่ายในการรักษาสภาพศพและค่าขนส่งโดยทางเครื่องบิน ประมาณ 5,000 เหรียญสหรัฐฯ
• ค่าดำเนินการเพื่อการฌาปนกิจและส่งอัฐิ ประมาณ 1,500 เหรียญสหรัฐฯ

โดยทางกฏหมายแล้ว กระทรวงต่างประเทศสหรัฐฯ จะไม่สามารถดำเนินการตามคำชี้แนะในการจัดการศพได้จนกว่าจะได้รับเงินสำหรับ ค่าใช้จ่ายดังกล่าวแล้ว กรณีนี้มีหลายวิธีที่สามารถส่งเงินผ่านทางกระทรวงต่างประเทศแห่งหรัฐฯ เพื่อเปิดบัญชีสินเชื่อบริการชาวอเมริกันในต่างแดน สำหรับรายละเอียดในการดังกล่าวกรุณาคลิกที่นี่

ทั้งนี้ โดยปกติจะใช้เวลาอย่างน้อยเจ็ดวันระหว่างช่วงเวลาที่ได้รับเงินถึงวันที่สามารถนำส่งศพได้
หลัง จากที่ได้รับและใช้จ่ายเงินเพื่อดำเนินการจัดการศพดังกล่าวแล้ว สถานทูตฯ จะได้สรุปบัญชีรายการค่าใช้จ่ายต่างๆ และจะนำคืนจำนวนเงินส่วนที่เหลือในบัญยชีสินเชื่อผ่านเช็คที่สั่งจ่าย โดยกระทรวงการคลังแห่งสหรัฐฯ (United States Treasury Check)

การส่งคืนทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต

โดยส่วนมากแล้วสถานทูตฯ สามารถเข้าดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินของผู้เสียชีวิตและศพผู้เสียชีวิตได้ หากได้รับการร้องขอโดยทายาท ทั้งนี้ การดังกล่าวอาจไม่จำเป็นหากผู้เสียชีวิตมีเพื่อน หรือครอบครัวในประเทศไทยขณะเสียชีวิต

สถานทูตฯ จะได้จัดทำรายการสิ่งของทรัพย์สินของผู้เสียชีวิตโดยละเอียดก่อนนำส่งสำเนา แก่ทายาท ทั้งนี้ สถานทูตฯ สามารถจัดส่งสิ่งของใดๆ ดังความประสงค์ตราบที่ครอบครัวผู้เสียชีวิตยินดีรับผิดชอบในค่าใช้จ่ายนั้น ตามอัตราบริการโดยสำนักงานบริการไปรษณีย์แห่งสหรัฐอเมริกา (United State Postal Service) ณ สำนักงานในสถานทูตฯ ซึ่งครอบครัวโดยส่วนมากตัดสินใจที่จะบริจาคสิ่งของที่มีคุณค่าน้อยทางจิตใจ หรือมูลค่าทางการเงิน (อาทิ เสื้อผ้า กระเป๋าเดินทาง เครื่องครัว และอื่นๆ) แก่มูลนิธิในท้องถิ่น เพื่อเลี่ยงต่อค่าใช้จ่ายในอัตราที่สูงในการส่งสิ่งของเหล่านั้นไปยังสหรัฐฯ โดยสถานทูตฯ ยินดีที่จะดำเนินการแทนครอบครัวในการบริจาคดังกล่าว

ในกรณีที่ทรัพย์สินของผู้เสียชีวิตมีมูลค่าเกินกว่า 1,000 เหรียญสหรัฐฯ สถานทูตฯ จำต้องใช้รายละเอียดในทางกฎหมายเพิ่มเติม ตัวอย่างเช่น พินัยกรรม (Letter Testamentary) หรือเอกสารเกี่ยวกับการจัดการมรดก (Letters of Administration) ก่อนจะมีการมอบเงินหรือทรัพย์สินดังกล่าวแก่ทายาทได้

หนังสือรับรองการเสียชีวิตของชาวอเมริกันในต่างแดน

“หนังสือรับรองการเสียชีวิตของชาวอเมริกันในต่างแดน” (Consular Report of Death of an American Citizen Aboard – CRDA) เป็นเอกสารสำคัญในภาษาอังกฤษที่มีสาระข้อเท็จจริงเกี่ยวข้องกับการเสียชีวิต ของบุคคลสัญชาติอเมริกันซึ่งมีคุณสมบัติใช้ได้เช่นเดียวกับหนังสือรับรองการ เสียชีวิตที่ออกให้ในสหรัฐฯ และสามารถนำไปใช้เพื่อปิดบัญชีธนาคาร กรมธรรม์ประกันภัย และอื่น ๆ อันเกี่ยวข้องกับทรัพย์สินของผู้เสียชีวิต

ทั้งนี้ หนังสือรับรองดังกล่าวจะสามารถออกให้ได้ก็ต่อเมื่อขั้นตอนเอกสารการเสีย ชีวิตโดยหน่วยงานราชการไทยเสร็จสมบูรณ์แล้วเท่านั้น ซึ่งขั้นตอนดังกล่าวจะใช้เวลาหลายสัปดาห์ เอกสารรับรองสำเนาถูกต้องอย่างน้อย 20 ชุดจะถูกส่งให้แก่ทายาท ซึ่งครอบครัวผู้เสียชีวิตอาจร้องขอเพิ่มเติมได้จากกระทรวงต่างประเทศแห่ง สหรัฐอเมริกาพร้อมค่าธรรมเนียม

ครอบครัวผู้เสียชีวิตจะได้รับเอกสารจากสถานทูตฯ จำนวนสามชุด ดังนี้:

• เอกสารรายงานการเสียชีวิตของชาวอเมริกันในต่างประเทศ จำนวน 20 ชุด (ไม่เสียค่าใช้จ่าย)
• เอกสารต้นฉบับใบมรณบัตรฉบับภาษาไทยพร้อมสำเนาคำแปลภาษาอังกฤษ (โดยค่าใช้จ่ายของครอบครัวผู้เสียชีวิต)
• ต้นฉบับรายงานการชันสูตรศพพร้อมสำเนาคำแปลภาษาอังกฤษ (โดยค่าใช้จ่ายของครอบครัวผู้เสียชีวิต ใช้เวลา 3-4 เดือน ก่อนเสร็จสมบูรณ์)

สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมท่านอาจหาได้จากเวปไซต์ของกระทรวงต่างประเทศแห่งสหรัฐอเมริกาต่อไปนี้: https://travel.state.gov/content/travel/en/international-travel/while-abroad/death-abroad1.html

ข้อมูลการติดต่อกับสถานทูตฯ
แผนกบริการบุคคลสัญชาติอเมริกัน (เอซีเอส)
สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกา ประจำกรุงเทพฯ
95 ถนนวิทยุ กรุงเทพ 10330 ประเทศไทย
โทร: +662-205-4049
โทรสาร: +662-205-4103
อีเมล์: acsbkk@state.gov

สถานกงสุลสหรัฐอเมริกาประจำเชียงใหม่
387 ถนนวิชยานนท์ จังหวัดเชียงใหม่ 50300 ประเทศไทย
โทร: +66-53-107-777
โทรสาร: +66-53-234-472
อีเมล์: acschn@state.gov